Δημοσιεύθηκε από olympiada
Το Νεοελληνικό κράτος φαίνεται ότι έχει μία παράδοση στην μη αποτροπή, αν όχι ενίσχυση των γενοκτονιών κάθε Γηγενούς πληθυσμού που σχετίζεται εδαφικά ή πολιτισμικά με την διαχρονική Ελληνική παρουσία. Βλέποντας τις πρωτοφανείς μεθοδεύσεις κάποιων βουλευτών του κυβερνώντος μάλιστα κόμματος, δεν μπορούμε να μένουμε σιωπηλοί. Τα στοιχεία της παρουσίας των Πομάκων είναι συντριπτικά και οφείλουν να μας κάνουν να αποτρέψουμε την τέλεση άλλης μίας γενοκτονίας, επί “Ελληνικού” εδάφους μάλιστα…
Στις υπώρειες της σημερινής Ροδόπης, τόσο άπό την πλευρά της Βουλγαρίας όσο καί της Ελλάδος ζή μία παρεξηγημένη, όσο και υπερήφανη φυλή οί Πομάκοι. Πρόκειται γιά ένα γηγενές φύλο εγκατεστημένο έκεί άπό τήν αυγή τής Ιστορίας γι’ αυτό καί ονομάζονται Ροδοπαΐοι. Ό συνολικός αριθμός των Πομάκων υπολογίζεται στίς 400.000 ψυχές έκ των όποιων τό 80% ζή στό Βουλγαρικό τμήμα τής Ροδόπης καί τό υπόλοιπο στό Ελληνικό. Τό μεγαλύτερο των Ελλήνων Πομάκων ζουν στον Νομό Ξάνθης καί στα χωριά ‘Εχίνος, Κύκνος, Γλαύκη, Κένταυρος, Ώραΐον, Μύκη, Σάτρη, Μελίβια, Θέρμες καί Πόμα. Οί υπόλοιποι κατοικούν στον νομό Ροδόπης, πρός τήν πλευρά του “Εβρου καί στα χωριά Κέχρου, πού περιλαμβάνει 11 οικισμούς καί τήν ‘Όργανη. Τήν τελευταία τριακονταετία μεγάλος αριθμός Πομάκων έχει έγκατασταθή οτά αστικά κέντρα Ξάνθης, Θεσσαλονίκης καί Αθήνας γιά καλύτερες συνθήκες ζωής. Κατά κανόνα οί άνδρες εκπατρίζονται ένώ οί οικογένειες τους μένουν οτά χωριά τους. Οί Πομάκοι διακρίνονται γιά τρεις μοναδικές ιδιομορφίες, α) Κατοικούν στό βουνό τής Ροδόπης άπό αρχαιότατης εποχής, β) Εΐναι σχεδόν όλοι τους σήμερα Μουσουλμάνοι Σουνίτες καί γ) έχουν ιδιαίτερη γλώσσα τά Πομάκικα.
Αυτές οί ιδιομορφίες έχουν δημιουργήσει ένα μπέρδεμα στό μυαλό τών απλοϊκών Πομάκων οί όποιοι δέν μπορούν νά καταλάβουν πώς εΐναι δυνατόν νά είναι Μουσουλμάνοι χωρίς νά είναι Τούρκοι, πώς ή θρησκεία καί ή γλώσσα τούς χωρίζει άπό τούς Έλληνες, άφοΰ είναι αυτόχθονες Ροδοπαΐοι. Ό ισλαμισμός εΐναι τό μόνο κοινό σημείο πού συνδέει τούς Πομάκους μέ τούς Τούρκους.
Είναι όμως γνωστό ότι ή θρησκεία δέν αποτελεί εθνολογικό όρο καί ασχολείται μέ τις μεταφυσικές ανησυχίες τοΰ Άνθρωπου, ένώ ή φυλή καί τό έθνος αναφέρονται στην φυλετική σχέση καί στήν συγγένεια τών ανθρώπων. Ή κοινή θρησκεία ανάμεσα σέ διαφορετικά έθνη δέν σημαίνει ότι καταργούνται οί εθνολογικές διαφορές τών λαών τους.
Άν συνέβαινε αυτό τότε όλο το Ίσλάμ (Αιγύπτιοι, Λίβυοι, Άραβες κ.ά) θά ήταν Τούρκοι. Καί όμως τά επιχειρήματα τών Τούρκων εστιάζονται ακριβώς σ’ αυτό τό γεγονός. Δηλαδή στό ότι οί Πομάκοι είναι Τούρκοι γιατί είναι Μωαμεθανοί, καί γιατί ό Τουρκικός στρατός τούς εξισλάμισε στά χρόνια τής Τουρκοκρατίας. Στό πρώτο επιχείρημα θά μπορούσε κανείς νά απάντηση: – Γιατί τάχα οί Πομάκοι νά είναι Τούρκοι καί νά μήν είναι Ινδονήσιοι καί αυτοί είναι Μουσουλμάνοι. Στό δεύτερο, άπό μόνος του ό ίσχυρισμός δηλώνει ότι ό Ροδοπαΐοι, οί όποιοι ζουν πάνω στήν Ροδόπη έπί 4.000 χρόνια, δέν έχουν καμμιά σχέση μέ τούς Τούρκους επιδρομείς πού ήλθαν γιά πρώτη φορά στήν χώρα τών Πομάκων τό 1365. Μέχρι πρίν λίγες δεκαετίες τό σύνολο τών Πομάκων κατοικούσε επάνω στήν Ροδόπη, ένώ οί Τουρκογενείς τής Θράκης ζούσαν καί ζουν όλοι οτά πεδινά καί οτά αστικά κέντρα. Ή διαφορά αυτή εΐναι απόλυτη καί οφείλεται στίς συνέπειες τοΰ τουρκικού συστήματος τής εποχής τής κατάκτησης. Όταν οί Τούρκοι εισέβαλαν στήν Βαλκανική άπό τό 1355 έως τό 1450 όλες οί καλλιεργήσιμες πεδιάδες περιήρχοντο στήν ιδιοκτησία τοΰ Σουλτάνου ό όποιος τίς παραχωρούσε σέ Τούρκους άποικους. “Ετσι δημιουργήθηκε ή Τουρκική φεουδαρχία στήν Βαλκανική μέ μικρούς καί μεγάλους τιμαριούχους οί όποιοι, έναντι αυτής τής παραχώρησης, αναλάμβαναν τήν υποχρέωση νά παίρνουν μέρος στις εκστρατείες τοΰ Σουλτάνου μέ ένα αριθμό ιππέων (Σπαχή-δων). Οί ντόπιοι ή έπρεπε νά γίνουν δουλοπάροικοι ή νά πάρουν τά βουνά. Αυτός είναι καί ό λόγος πού εγκαταστάθηκαν Τούρκοι στήν πεδινή Βαλκανική.
Κανείς Τούρκος δεν διέμενε στην Ροδόπη, στον “Ορβηλο ή σε κάποιο άλλο ορεινό σημείο της Θράκης ή στον Ολυμπο, στό Βέρμιο, Στήν Πίνδο, στο Πήλιο κ.λπ. Ό κανόνας αυτός δέν έχει εξαίρεση. Αύτό το γεγονός, πού άποδεικνύεται ίστορικά, μας βεβαιώνει οτι κυρίως κάτοικοι των ορέων δέν είχαν και δέν έχουν σχέση μέ τούς Τούρκους. Κατά συνέπεια καί οί ορεσίβιοι Πομάκοι δέν εΐχαν σχέση μέ τούς Τούρκους, οί όποιοι εγκαταστάθηκαν στην δυτική Θράκη έπί Σουλτάνου Μουράτ (1359-1389) καί I Βογιαζήττοΰ Γιλδιρίμ (1389-1401). Την εποχή εκείνη οί Πομάκοι αύτονομάζονταν Αγριάνες καί γι’ αυτό οί Τούρκοι τούς άποκαλουσαν Άχριάν. Τό γεγονός αυτό μας πείθει ότι κατά τά έτη 1365-1370, ήταν ακόμα ζωντανή ατούς Πομάκους ή ανάμνηση της καταγωγής τους άπό τήν’Ελληνοθρακική φυλή των Αγριάνων, οί όποιοι κατοικούσαν άπό τήν Ξάνθη έως τόν “Ορβηλο. Οί αρχαιότερες μαρτυρίες περί των Αγριάνων ή Άγρέων ή Αγραιών, τις αντλούμε άπό τόν Θουκυδίδη καί τόν Θεόπομπο:
«Σιτάλκης ό Τήρεως Όδρύσης Θρακών ίασιλεύς, ανίατη δέ καί Αγριάνας καί Λαια-Ιυς καί αλλα οσα έθνη Παιονικά, ων ήρχε καί έσχατοι της αρχής ούτοι ήσαν»,(Θουκ. ρτ. Β’, 96,3).
«Αγρίας άρσενικώς, έθνος Παιονίας Jεταξύ Αϊμου καί Ροδόπης… Λέγον-ρι καί Αγράϊοι τετρασυλλάβων και Άγριεΐς, ώς ό Θεόπομπος…», (Fragmenta Historicorum Graecorum έκδ. C. καί Thom. Muller 1, Paris_1884, σελ. 285).
Οί Αγριάνες ήταν μία άπό τίς πενήντα φυλές τής Θράκης τίς όποΤες αναφέρει ό Στράβων. Ό Θεόπομπος σημειώνει ότι ήσαν εξαιρετικοί ακοντιστές, περιζήτητοι οτόν στρατό των Δρυσσών, των Αθηναίων καί των Μακεδόνων. Ό Μέγας Αλέξανδρος διατηρούσε Ιδιαίτερες σχέσεις μέ τόν βασιλιά τών Αγριαίων Λάγγαρο, καί μάλιστα θέλησε να τόν νύμφευση μέ τήν αδελφή του Κύννα. ί y Oi Αγριάνες ακοντιστές, μαζί μέ τό τάγμα τών βασιλικών υπασπιστών, υπήρξαν τά δυό επίλεκτα σώματα του Μακεδόνα στρατηλάτη, τά όποια δέν αποχώρησαν ποτέ.
Σέ όλες τίς νυκτερινές επιχειρήσεις του, ό Αλέξανδρος είχε πάντα μαζί του αυτά τά δυό εκλεκτά σώματα. Ό Άρριανός, οτήν Αλεξάνδρου Ανάβαση, αναφέρει 52 φορές οτήν δράση τών Αγριάνων. Από τήν πρώτη μάχη οτόν Γρανικό Ποταμό φάνηκε ή άξια τών Αγριάνων, οί όποιοι πολέμησαν οτήν δεξιά πλευρά μαζί μέ τό ιππικό τοΰ Φιλώτα καί συνεχίσθηκε έως τίς εκστρατείες εναντίον τοΰ Βήσσου, στήν Βακτριανή καί τοΰ Πώρου στίς Ινδίες.
Παρά τό γεγονός ότι κάποια στοιχεία τής γλώσσας τών Ροδοπαίων μοιάζουν πολύ μέ τά Βουλγάρικα, οί Πομάκοι αντιπαθούν καί θεωρούν εχθρούς τους τους Βούλγαρους, γιατί τους έχει μείνει ή θλιβερή ανάμνηση τών μαρτυρίων καί τών καταπιέσεων πού υπέστησαν στό απώτερο παρελθόν άπό τους Βουλγάρους. Ή ιστορία δίνει τήν εξήγηση της γι’αυτό τόμΐ-; σος πού διακατέχει τους / Πο μά κους εναντίον τών Βουλ γά ρων. Έπί αυτοκρατορίας Ίσαακίου τοΰ Β ‘ (1185-1195) οί Βούλγαροι απέκτησαν την ανεξαρτησία τους και μέ έδρα τόν Τύρναβο, ύπό τήν ηγεσία των Άσσάν επιδίδονταν σέ φοβερές επιδρομές στην Θράκη τήν όποια καταλεηλατοϋσαν. Λίγα χρόνια αργότερα, τό 1204, ύπό τό πρόσχημα της 4ης Σταυροφορίας κατελήφθη ή Κωνσταντινούπολη άπό τούς Φράγκους. Τότε οί Βούλγαροι βρέθηκαν, λόγω κενού εξουσίας, σέ πλεονεκτική θέση καί επωφελήθηκαν άπό τήν περίσταση. Έτσι μή βρίσκοντας αντίσταση κατέλαβαν τήν Φιλιππούπολη, Άνδιανούπολη, Ξάνθη, Κομοτηνή καί ολόκληρη τήν Ροδόπη. Τό 1261 απελευθερώνεται ή Κωνσταντινούπολη, ή Φιλιππούπολη, ή Κομοτηνή καί ή Ξάνθη. Ή Ροδόπη όμως για ένα μεγάλο διάστημα παραμένει ύπό Βουλγαρική διοίκηση. Αυτή ή περίοδος γιάτούςύποταγ-μένους Έλλη-νοθρακές είναι μαύρη καί θλιβερή. Οί Βούλγαροι επέδειξαν πρωτοφανή σκληρότητα καί απανθρωπιά διαπράττοντας αφάνταστες ωμότητες σέ βάρος τών Πομάκων. Ό Νικήτας Χωνιάτης, σύγχρονος τών γεγονότων γράφει ότι: «όσα διεπράχθησαν τότε κανένα μάτι δέν εΐδε ποτέ».
Οί δυστυχισμένοι “Ελληνες ΡοδοπαΤοι υπέφεραν περισσότερο άπό έναν αιώνα. Οί κατακτητές επεδίωξαν νά τούς έκβουλγαρί-σουν, γεγονός πού αποδεικνύει τά όποια σλαυοβουλγαρικά γλωσσικά στοιχεία. Τό 1876 κατά τήν βουλγαρική επανάσταση του ΒβΓ,θκ οί Πομάκοι βοήθησαν τούς Τούρκους στην καταστολή της, εκδικούμενοι μέ άγριο τρόπο τούς Βουλγάρους για όσα είχαν διαπράξει εις βάρος τους κατά τό παρελθόν.
Επειδή στήν γλώσσα τών Πομάκων ή λέξη «Πομάγκαμ»ση-μαίνει βοηθώ, μερικοί ΡοδοπαΤοι ίσχυρίζοντο ότι, αυτό τό ρήμα αποτελεί τήν ρίζα του ονόματος τους, επειδή βοήθησαν τούς Τούρκους στον πόλεμο εναντίον τών Βουλγάρων. “Ομως ή πραγματική καταγωγή της ονομασίας Πομά-κος δέν έχει ακόμα έξακριβωθή. Τό πιό πιθανόν είναι νά προέρχεται άπότό όνομα της Θρακικής πόλης Πόμα ή νά είναι παραφθορά της λέξε-ωςάπόμαχοςδη-λαδή νά προέρχεται άπό τούς Απόμαχους στρατιώτες του Μεγάλου Αλεξάνδρου.
Στό παρελθόν, τόσον κατά τήν διάρκεια τοΰ Α’, όσον καί του Β’ παγκοσμίου πολέμου οί Βούλγαροι καί πάλι προσπάθησαν νά έκβουλγαρίσουν διά της βίας τούς Ρο-δοπαίους βαπτίζοντας τους καί δίνοντας τους ονόματα όπως Βόρις, Κρούμα, Στο-γιάν, κ.λπ.
Μετά τον Β’ παγκόσμιο πόλεμο οί Ροδο-παΐοι βουλευτές Χαμδή άπό τήν Ελλάδα και Χάκκη άπό τήν Βουλγαρία πήγαν οτήν Αμερική γιά νά διαφωτίσουν τήν κοινή γνώμη της Αμερικής καί ζήτησαν όλοι οί Πομάκοι καί της Βουλγαρίας καί τής Ελλάδας νά προσαρτηθούν οτήν Ελλάδα. Τό ϊδιο ζήτησαν άπό τό συνέδριο τής ειρήνης στο Παρίσι τό 1946. Νά ύπαχθή δηλαδή ολόκληρη ή περιοχή των Πομάκων οτήν Ελλάδα λόγω τής φυλετικής συγγένειας των Πομάκων μέ τούς Έλληνες.
Μετά τόν Β’ παγκόσμιο πόλεμο οί Βούλγαροι ακολουθώντας τήν ίδια τακτική, τήν όποια έχάραξαν πρίν 7 αιώνες, άσκησαν πολιτική καταπίεσης καί αφομοίωσης είς βάρος τών Πομάκων καί εγκατέστησαν διά τής βίας πολλούς άπ’ αυτούς οτήν Δοβρουτσά κοντά στον Δούναβη, προκειμένου νά πραγματοποιηθή πιό εύκολα καί σέ ξένο περιβάλλον ό έκβουλ-γαρισμός τους. Βάσει τών όσων αναπτύξαμε, κανείς ιστορικός δέν μπορεί νά ίσχυρι-σθη ότι οί Ροδοπαΐοι έχουν κάποια σχέση μέ τούς Τούρκους.
Κατά τόν Στράβωνα οτήν Ροδόπη κατοικούσαν τά έξης Έλληνοθρακικά φΰλα:
Οί Βησσοί, οτήν βόρεια Ροδόπη, οί Δΐοι οτήν Ανατολική κα’ι οί Αγριάνες οτήν Δυτική. Τό ότι οί Πομάκοι είναι απόγονοι τών Έλληνοθρακικών φυλών, δέν προκύπτει μόνον άπό τις νεφελώδεις αναμνήσεις τής εποχής του Μεγάλου Αλεξάνδρου άλλά καί άπό τις μελέτες όλων τών ιστορικών πού ασχολήθηκαν μέ τό θέμα.
Ό Κουρτίδης στον Α’ τόμο, σελ. 312 τής Ιστορίας τής Θράκης γράφει:
«Θεωροϋμεν απογόνους τών αρχαίων Θρακών τούς Πομάκους, τήν ρωμαλαίαν και πολεμικήν φυλήν, ή όποια ώς άλλο ξεχωριστό φΰλο κατοικεί εις τήν νότιαν Ροδόπη ν. Φαίνεται ότι οί Πομάκοι, κατ’ αρχάς έξεσλαυΐσθηκαν, κατόπιν έξισλαμίσθησαν, πλην όμως διετήρησαν ώς γλώσσα σλαυικόν τι Ιδίωμα…».
Πολλοί ξένοι μελετητές, όπως ό Τσέχος Γκάϊτλερό όποιος στό βιβλίο του, «Παραδόσεις καί άσματα τών Πομάκων» δέχεται ότι οί Πομάκοι είναι απόγονοι τών Αγριάνων, επιμένουν νά θεωρούν τούς Πομάκους απογόνους τών αρχαίων Θρακών. Οί Πομάκοι λοιπόν είναι μία γηγενής φυλή γεωργών, κτηνοτρόφων καί υλοτόμων πού κατοικούν στά ορεινά καί ημιορεινά εδάφη τής Ροδόπης. Ένας λαός πού ζή μέσα οτήν φτώχεια καί τήν αμάθεια, ένας λαός πού έχει χάσει τόν εαυτό του καί τήν ύπαρξη του. “Ετσι σ’ αυτή τήν συγκεχυμένη κατάσταση, τών πραγμάτων ήταν εύκολο νά βρουν πρόσφορο έδαφος όλες οί ενδιαφερόμενες ξένες προπαγάνδες. Οί Βούλγαροι σχεδόν έκβουλγάρισαν του Πομάκους πού μένουν στή εδάφη τους, ένώ οί Τούρκοι, επειδή δέν μπορούν νά δράσουν οτήν Βουλγαρία στράφηκαν πρός τήν ‘Ελλάδα. Μέ συμμάχους τήν αδιαφορία καί τήν ανικανότητα τής Ελληνικής διοικήσεως, όπως καί τήν άγνοια καί τήν σύγχυση τών αρμοδίων καί υπευθύνων ελληνικών οργάνων επέτυχαν πάρα πολλούς άπό τούς στόχους τους. “Εχουν καταφέρει νά πείσουν ένα μεγάλο ποσοστό τών αφελών Πομάκων τής Ελλάδος, ότι είναι Τούρκοι επειδή είναι μουσουλμάνοι. ‘Εν τούτοις πρίν άπό τόν Β’ παγκόσμιο πόλεμο εθεωρείτο προσβολή γιά έναν Πομάκο τό νά τόν χαρακτηρίση κανείς Τούρκο.
Τήν Τούρκικη προπαγάνδα όπως προαναφέραμε, βοήθησε άθελα της άλλά και αποτελεσματικά ή “Ελληνική διοίκηση μέ τήν στάση, τά μέτρα καί τήν δυσπιστία πού φανερά έδειχνε, λόγω άγνοιας, γιά τούς Ροδοπαίους. Ή στάση αυτή πού προέρχεται άπό τό «Ελλάς Ελλήνων Χριστιανών» ώφειλόταν οτήν Μουσουλμανική θρησκεία τών Πομάκων. Αυτή ή ϊδια ή διοίκηση μέ τήν λήξη τοΰ εμφυλίου επέτρεψε ατούς Τούρκους πράκτορες τοΰ Γενικού Προξενείου Κομοτηνής, νά βοηθήσουν οικονομικά οτήν αποκατάσταση τών Πομάκων ανοίγοντας έτσι τήν Κερκόπορ-τα τοΰ εκτουρκισμού. Επίσης, δέν έκανε διάκριση στά μειονοτικά σχολεία. Ένώ οί Πομάκοι δέν έχουν καμμία σχέση μέ τούς Τούρκους, ή «Ελλάδα» τούς έστειλε στά ϊδια μειονοτικά σχολεία μέ τό ϊδιο πρόγραμμα! “Ετσι οί Ροδοπαΐοι άντί νά μαθαίνουν τήν ελληνική καί τήν Πομακική διδάσκονται Τούρκικα καί Αραβικά. Ποιος αμφιβάλλει γιά τό ότι τό Ελληνικό Κράτος μέ σα στήν πρωτοφανή Χριστιανική βλακεία του προσπάθησε νά έκτουρκίσπ τούς Έλ-ληνοθρακες; Ακόμα επετράπη νά έρχων-ται άπα τήν Τουρκία δάσκαλοι στά σχολεία της μουσουλμανικής μειονότητας, οί όποιοι στήν ουσία ήτανε πράκτορες και αξιωματικοί των τουρκικών ένοπλων δυνάμεων πού σάν κύριο καθήκον τους είχαν τήν ανθελληνική προπαγάνδα, τήν κατασκοπεία, τον εκτουρκισμό των Πομάκων και τήν δημιουργία προβλημάτων στήν Ελληνική Θράκη.
Αυτή ή αντιφατική και ανερμάτιστη πολιτική δημιούργησε τά τελευταία χρόνια πολλά δυσάρεστα προβλήματα στήν Θράκη καί ειδικά στή ζήτημα των Πομάκων. Τά εκπαιδευτικά καί μορφωτικά προβλήματα των Πομάκων είναι τεράστια. Ή μέση παιδεία είναι ανύπαρκτη. ‘Εφ’ όσον δέν διδάσκονται ελληνικά στο δημοτικό δέν μπορούν νά παρακολουθήσουν Γυμνάσιο καί Λύκειο. Οί ελάχιστοι πού επιθυμούν νά σπουδάσουν δέν έχουν άλλη λύση παρά νά σπουδάσουν στό γυμνάσιο Τζελάλ Μπα-γιάρ της Κομοτηνής στό όποιο ή διδασκαλία γίνεται στά τούρκικα. Γιά πανεπιστημιακές σπουδές στήν Ελλάδα μέχρι πρό τίνος δέν μπορούσε νά γίνη. λόγος. Τώρα τελευταία ευτυχώς υπάρχει ή δυνατότης, μέ ειδικό νόμο, νά είσέρχωνται στήν ανώτατη παιδεία τά παιδιά των Πομάκων μέ λιγώτερες προϋποθέσεις άπό τά άλλα Ελληνόπουλα.
Μέ τό ανύπαρκτο στήν πραγματικότητα εκπαιδευτικό σύστημα δημιουργούμε πολίτες δευτέρας κατηγορίας, τούς όποιους αποκλείουμε άπό τήν ελληνική παιδεία καί τούς σπρώχνουμε στήν αγκαλιά τής Τουρκίας (Διάφορες σχολές στήν Τουρκία δίνουν συνεχώς διάφορες υποτροφίες στους Πο-μάκους). Είναι ανάγκη τό ελληνικό σύστημα στήν παιδεία νά τεθή καί στά Πομακο-χώρια, νά έξωμοιωθοΰν δηλαδή τά σχολικά προγράμματα τών Πομάκικων σχολείων, μέ αυτά τών υπολοίπων ελληνικών. ‘Εκτός τών εκπαιδευτικών προβλημάτων οί Πομάκοι έχουν καί οίκονομικά προβλήματα. Οί κάτοικοι τής Ροδόπης, όπως προαναφέραμε ζουν άπό τήν γεωργία, τήν κτηνοτροφία καί τήν υλοτομία, ασχολίες οί όποιες δέν επιφέρουν σοβαρά εισοδήματα, γι’ αυτό καί πολλοί τά συμπληρώνουν εργαζόμενοι ώς έργατοτεχνίτες σέ διάφορες πόλεις τής Ελλάδος, κυρίως τής Αθήνας. Στήν γεωργία ό κλήρος είναι πολύ μικρός καί οί περιοριστικές διατάξεις στήν αγορά γής καί στήν δανειοδότηση τών Πομάκων, τούς κράτησε γιά χρόνια στήν εξαθλίωση” έδώ χρειάζεται οπωσδήποτε μιά αγροτική μεταρρύθμιση. Στήν κτηνοτροφία υπήρχε μία ανάπτυξη κυρίως στά αιγοπρόβατα. Αλλά καί αυτή υπέστη δυνατό πλήγμα μέ τήν απαγόρευση τής αίγοτροφίας γιά τήν προστασία τών δασών.
Ή υλοτομία κα) τά δάση θά μπορούσαν νά γίνουν πηγή πλούτου για τήν περιοχή στην όποια γίνονται αναδασώσεις ευρείας εκτάσεως. Τό παράπονο των Πομάκων εΐναι ότι αυτές οί αναδασώσεις γίνονται μέ κωνοφόρα και ειδικά πεΰκα πού δεν προσφέρουν τίποτε άλλο παρά μόνο τό ρετσίνι τους. Είναι ανάγκη νά έξετασθη ή πιθανότητα αναδάσωσης μέ άλλα δένδρα όπως καστανιές, όξυές, δρύες κ.λπ., πού είναι περισσότερο άξοποιή-σιμα άπό τά πεΰκα. Πρός άρση κάθε παρεξηγήσεως, πρέπει νά διευκρινή-σουμε ότι, γράφουμε μόνον γιά τούς Πομάκους, οί όποιοι όπως καταθέσαμε είναι ένα γνήσιο εξισλαμισμένο ελληνικό φΰλο. Κα’ι αυτό γιατί στην Θράκη υπάρχει και τό Τουρκικό μουσουλμανικό στοιχείο πού σέ αντίθεση μέ τούς Πομάκους προκαλεί κάθε τόσο πάρα πολλά προβλήματα οτήν περιοχή. Τό στοιχείο αυτό είναι ξένο καί απόλυτα ανθελληνικό. Ή μεγάλη πλειοψηφία του μεταφέρθηκε άπό τά βάθη της Ανατολίας τήν εποχή των Τούρκων Σουλτάνων, προκειμένου νά έξασφαλισθή ή ασφάλεια της κατακτημένης περιοχής. Ανήκουν δέ σέ μία άπό τις πλέον καθυστερημένες Τούρκικες φυλές. Ή σημερινή παρουσία των Τουρκογενών κατοίκων της Ελληνικής Θράκης οφείλονται κατά βάση στό όρθρο 2 της συμβάσεως περί ανταλλαγής πληθυσμών μεταξύ Έλλάδος-Τουρκίας της 3ης Ιανουαρίου του 1923. Κατά τήν ανταλλαγή αυτή, εξαιρέθηκαν 90.000 Τούρκοι, πού κατοικούσαν οτήν Ελληνική Θράκη, σέ αντιστάθμισμα της παραμονής οτήν Κωνσταντινούπολη 300.000 Ελλήνων οί όποιοι επίσης εξαιρέθηκαν άπό τήν ανταλλαγή. Μέ πολλά καί διάφορα εξοντωτικά μέτρα πού έλαβε ή Τουρκική Κυβέρνηση κατά τήν διάρκεια του Β’ παγκοσμίου πολέμου, όπως ή στράτευση τών μελών της μειονότητας σέ τάγματα εργασίας, μέ σκοπό τήν εξόντωση τους, καί ειδικά ή φορολογία τών μή μουσουλμάνων (νΑ(*Ι_ΙΚ – \ZERGESI), οί περιορισμοί ασκήσεως επαγγέλματος, οί απειλές καί οί διώξεις, ή νύχτα του τρόμου της 6ης Σεπτεμβρίου, οί απαλλοτριώσεις καί οί απελάσεις αφάνισαν τον Ελληνισμό της Κωνσταντινούπολης. Σήμερα, σέ αντίθεση μέ τούς Τουρκογενείς της Ελληνικής Θράκης οί όποιοι υπερδιπλασιάσθηκαν, μόλις 3.000 “Ελληνες έχουν παραμείνει οτήν Κωνσταντινούπολη, δηλαδή τό ένα εκατοστό αυτών πού υπήρχαν τό 1923.
Κατά συνέπεια, άφοΰ ή ύπαρξη της Ελληνικής μειονότητας έπαψε νά υφίσταται στήν Κωνσταντινούπολη, έχει παραβιασθή κατάφωρα τό άρθρο 2 της συνθήκης καί ή παραμονή τών Όθωμανών μουσουλμάνων δέν έχει νομικό έρισμα. Τό γεγονός αυτό πρέπει νά γίνη αντιληπτό άπό τήν Τουρκική μειονότητα καί νά άξιοποιηθή δεόντως άπό τήν Ελληνική πολιτεία.
Εικόνες άπό τήν ζωή τών Πομάκων: Ή δημοτική μουσική μέ τήν συνοδεία του παραδοσιακού αύλοϋ, ο’ι πανάρχαιοι κυκλικοί χοροί της Θράκης και ο’ι τοπικές ενδυμασίες δείχνουν απερίφραστα τις ρίζες τους. Στήν γεωργία ό κλήρος είναι πολύ μικρός και ο’ι περιοριστικές διατάξεις στήν αγορά γης και στήν δανειοδότηση τών Πομάκων, τούς κράτησε γιά χρόνια στήν εξαθλίωση· εδώ χρειάζονται οπωσδήποτε μεταρρυθμίσεις γιά νά αναπτυχθούν.
ΕΠΙΛΟΓΟΣ
Ή Ιδιόμορφη κατάσταση των Ροδοπαί-ων (Πομάκων), όπως εξηγήσαμε, δημιουργήθηκε έξ αίτίας των περιπετειών του γένους των Ελλήνων κατά τήν διάρκεια της Ιστορίας του. Δέν μπορεί κανείς νά ίσχυρισθή ότι φταίνε οί ‘ίδιοι γι’ αυτό. Δέν φταίνε γιά τό ότι οί φωστήρες της πολιτικής τούς στέλνουν σέ σχολεία όπου ομιλείται μόνο Τούρκικη γλώσσα.
Ή μητέρα αγαπάει έξ ίσου όλα τά παιδιά της, έχει όμως μία ίδιαίτερη αγάπη και στοργή γιά τά πιό ταλαιπωρημένα. Γι’ αυτό ή Ελληνική πολιτεία πρέπει νά δεί-ξρ όλη της τήν αγάπη, τό ενδιαφέρον καί τήν στοργή προς τούς μουσουλμάνους Έλληνοθρακες. “Οχι μόνον δέν πρέπει νά τούς θεωρούμε πολίτες Β’ κατηγορίας, άλλά ισότιμους μέτούς υπόλοιπους Έλληνες καί μάλιστα χαϊδεμένα παιδιά τών Ελλήνων.
Στήν πρώην Γιουγκοσλαβία οί αντίστοιχοι Πομάκοι, οί εξισλαμισμένοι της Βοσνίας έδωσαν στήν χώρα τούς ακόμα καί πρωθυπουργό, τόν Τζεμάλ Μπίγεβιτς, καί έχουν εθνική συνείδηση όπως και οί Σέρβοι και οί Κροάτες. Κι έμείς πρέπει νά επιτύχουμε κάτι τό ανάλογο.
Γι’ αυτό πρέπει πρώτ’ άπ’ όλα νά τούς θεωρήσουμε, έμεΤςό λαός, Έλληνες, ισότιμους, ίσόνομους καί ίσόθρησκους. “Οχι όμως μόνον στά λόγια άλλά καί στήν πράξη. Καί κυρίως νά διαχωρίσουμε τήν κοινότητα τών Πομάκων άπό αυτή τών Τουρκογενών κατοίκων της Δ. Θράκης.
Καί αυτό γιατί κάποιοι άπό τούς Τουρκογενείς της Δυτικής Θράκης ζουν μέ τό όραμα της επανένταξης στό Τουρκικό κράτος τοΰ όποιου είναι πράκτορες καί πληροφοριοδότες. Τό πώς δέ σκέπτονται εκφράζεται μέσα σ’ ένα ποίημα τοΰ Χουσείν Τσελί-κογλου πού δημοσιεύθηκε στό 122/1977 φύλλο τοΰ περιοδικού Batí Trakya.
Έχομε έμεΐς τήν νοσταλγία
γιά τήν Δυτική τή Θράκη
τήν μικρή μητέρα μας πατρίδα.
Στόν παλιάνθρωπο θά πρέπει μία
πράξη του κακή άν κάνει
νά πληρώνεις πάντοτε με ίδια.
Εΐν’ ό “Ελληνας αίσχρός κι εχθρός σου διόλου δέν αναγνωρίζει ίσα δικαιώματα τ’ άνθρωπου οϋτε καί τοΰ άλλου τήν θρησκεία. Τοΰ λογαριασμού εγγίζει τώρα ή ώρα γιά τήν ατιμία
Ή πολυβασανισμένη Θράκη
ή μικρή μου ή πατρίδα
Εΐν ή κληρονομιά μας ή μεγάλη.
Ή ανάγκη τέλος άν τό φέρει
μέ αγώνα ό εχθρός μας
θά διωχθεί άπ’ τά δικά μας μέρη
Σ’ όποιον μέ πειθώ δέν ησυχάζει πρέπει νά τ’ ασκήσεις βία φρόνιμος νά είναι γιά νά μάθει ή φιλία τοΰ Έλληνα νά λείπει. Μίσος έχω δίχως τέλος πρέπει άπ’ τήν Θράκη μας νά φύγει.
Άπ’ τήν Δυτική Θράκη οί Τοΰρκοι
αναγκάζονται νά φεύγουν
νά γλυτώσουν σ’ άλλα μέρη ξένα
μά άν χρειασθεί μία μέρα
είναι ίκανοί νά κάνουν
γιά χατήρι της μεγάλα έργα.
Μετάφραση Γιάννη Μαγκριώτη
Αυτή ή εργασία στηρίχθηκε στις πληροφορίες πού μας είχε δώσει ιδιοχείρως ό αείμνηστος φίλος, Βαλκανιολόγος Γιάννης Μαγκριώτης.
Η εξαιρετική έρευνα είναι απόσπασμα από το περιοδικό ΙΧΩΡ, τεύχος 68, Μάιος – Ιούνιος 2006